Alles over de huismus

De huismus is een van de bekendste vogels in Nederland. Hij wordt ook wel de Passer domesticus genoemd. Hij komt in bijna alle dorpen en steden voor. De huismus is stevig gebouwd, met een grote snavel en kop. Bij deze vogel is het verschil groot tussen mannetjes en vrouwtjes, waarbij de mannetjes veel donkerder van kleur zijn.

Kenmerken en geluid

Zoals gezegd zitten er grote verschillen tussen de mannetjes en de vrouwtjes huismussen. Het mannetje heeft een grijs kopje met roodbruine verenkleed, grijze wangen, grijs onderlichaam en brede witte vleugelstrepen.

Dominante mannetjes hebben meer zwart op de borst dan mussen lager in de rangorde. Het vrouwtje kenmerkt zich door tamelijk eenvormig lichtbruin verenkleed, heeft een opvallende wenkbrauwstreep achter het oog. Het mannetje heeft een donkergrijze kegelvormige snavel, bij het vrouwtje is de snavel lichter en geliger van kleur.

Het geluid van een huismus is een kenmerkend getsjilp, met veel variatie.

Leefwijze

De broedperiode van een huismus begint eind maart en duurt tot ergens in augustus. Een huismus legt 3x per jaar eieren met elk 4 tot 6 eieren. Huismussen broeden in kolonieverband en het liefst in een nest gemaakt onder dakpannen, in kleine gaten en kieren van gebouwen of in een speciale mussenkast.

Een jong van een huismus zit ongeveer 17 dagen op het nest. Als ze zijn uitgevlogen, worden ze nog 1 tot 2 weken gevoerd door hun moeder.

Aantal

De huismus is in de laatste twintig jaar sterk in aantal afgenomen. Begin jaren tachtig begon de afname, die begin jaren negentig versnelde. Dit heeft geresulteerd in een landelijke afname van meer dan 50% van het aantal broedparen. Aantallen zijn intussen op laag niveau gestabiliseerd.

Er vliegen zo’n 2 miljoen tot 3 miljoen huismussen in Nederland.

Bescherming

De huismus staat op de Rode Lijst van de Nederlandse broedvogels. Het recente herstel is nog te beperkt om te compenseren voor de grote afname die eind vorige eeuw heeft plaatsgevonden. In het stedelijk gebied zijn zowel nestgelegenheid als voedselbeschikbaarheid afgenomen. Oorzaken zijn de veranderingen in woningbouw (verdwijnen ouderwetse pannendaken), woningrenovatie (geen toegang meer tot nestplekken), beheer van stedelijk groen (minder onkruid- en insectenrijke vegetaties en dus voedselproblemen, minder struiken om te schuilen) en verstening van tuinen.

Wet- en regelgeving

De huismus is een beschermde inheemse diersoort. Net als alle andere vogels die van nature in het wild in Nederland voorkomen, zijn huismussen beschermd op grond van de Europese Vogelrichtlijn. De bescherming van de huismus is in Nederland geregeld in de Wet natuurbescherming.

Meer weten?

Bezoek eens de website van vogelbescherming.nl of neem contact met ons op via het contactformulier.